पर्यटकीय गन्तव्यका रूपमा विकास गर्ने छौँ
हिमाली जिल्ला दोलखाको दक्षिणी भेगमा मेलुङ गाउँपालिका अवस्थित छ। सात वटा वडा रहेको यो गाउँपालिका धार्मिक, सांस्कृतिक, ऐतिहासिक दृष्टिले महत्वपूर्ण छ। प्राकृतिक सौन्दर्यले भरिपूर्ण यो गाउँपालिका पर्यटनका हिसाबले उत्तम मानिन्छ। यसको लाभ भने लिन सकिएको छैन। स्थानीय तहको दोस्रो निर्वाचनबाट मेलुङ गाउँपालिकाको अध्यक्षमा हीराकुमार तामाङ निर्वाचित हुनुभएको छ। गाउँपालिकाको अध्यक्षका रूपमा एक वर्षभन्दा बढी समय बिताइसक्नुभएका तामाङसँग गाउँपालिकाको विकास गतिविधि, सम्भावना र चुनौतीबारे गोरखापत्रका सुजन काफ्लेले गर्नुभएको कुराकानीको सम्पादित अंश यहाँ प्रस्तुत गरिएको छ।
सुन्दर गाउँपालिका बनाउँछु
सप्तरीको महादेवा गाउँपालिकाको मुख्य आर्थिक आधार कृषि हो। यस गाउँपालिकाको ९५ प्रतिशत जमिन कृषियोग्य छ। चन्द्रनहरको सञ्जाल भए पनि ३० वर्षदेखि नहरमा पानी चलेको छैन। यसले गर्दा किसानले समयमा खेती गर्न पाउँदैनन्। पशुपालन यहाँका बासिन्दाको अर्काे महत्वपूर्ण पेसा हो। महादेवा गाउँपालिकाका अध्यक्ष सुनीलकुमार मण्डल रहनुभएको छ। कृषि, शिक्षा तथा स्वास्थ्यको ‘हब’ बनाउनुका साथै एक सुन्दर नमुना गाउँपालिकासमेत बनाउने उद्देश्य रहेको बताउनुहुने अध्यक्ष मण्डलसँग गोरखापत्रका देवरामप्रसाद यादवले गर्नुभएको कुराकानीको सम्पादित अंश यहाँ प्रस्तुत गरिएको छ।
कृषि र पर्यटनलाई प्राथमिकता दिएका छौँ
तनहुँका छवटा गाउँपालिकामध्ये ऋषिङ गाउँपालिका भौगोलिक रूपमा सबैभन्दा ठूलो स्थानीय तह हो। स्थानीय तहको निर्वाचन–२०७९ मा नेपाली कांग्रेसका तर्फबाट गाउँपालिकाको अध्यक्षमा राजेन्द्रकृष्ण श्रेष्ठ निर्वाचित हुनुभएको हो। उहाँको यो दोस्रो कार्यकाल हो। ‘ऋषिङ समृद्धिको आधार, कृषि, संस्कृति, पर्यटन र पूर्वाधार’ भन्ने नाराका साथ गाउँपालिका विकास निर्माणमा अघि बढिरहेको छ। अध्यक्ष श्रेष्ठसँग गोरखापत्रकर्मी अमरराज नहर्कीले गर्नुभएको कुराकानी :
बसाइँसराइ रोक्न स्वास्थ्य, शिक्षा र रोजगारीमा सुधार
भागेश्वर गाउँपालिका तत्कालीन तीन वटा गाउँ विकास समिति भागेश्वर, रूपाल र बगरकोटलाई मिलाएर बनाइएको हो। २३३.३८ वर्ग किमी क्षेत्रफलमा फैलिएको यो गाउँपालिकामा जम्मा पाँच वटा वडा छन्। यहाँको जनसङ्ख्या १३ हजार १३२ रहेको छ। २०७९ सालमा भएको स्थानीय चुनावमा नेपाली कांग्रेसका हेमराज चटौत अध्यक्षमा निर्वाचित हुनुभएको हो। पालिका अध्यक्ष चटौतले २०५४ सालमा तत्कालीन बगरकोट गाविसको उपाध्यक्षसमेत भएर जनसेवाको अनुभव बटुलीसक्नुभएको छ । प्रस्तुत छ, भागेश्वर गाउँपालिका अध्यक्ष ५२ वर्षीय चटौतसँग गोरखापत्रकर्मी पुष्कर भण्डारीले पालिकाको आर्थिक तथा सामाजिक विकास निर्माण र जनसेवाका विषयमा गरेको कुराकानी :
सङ्घ र प्रदेशको बजेट विनियोजनमा समस्या छ
वि.सं २०५३ मै बनेको भए पनि दैलेखको नारायण नगरपालिका भौतिक पूर्वाधारमा निकै कमजोर छ। स्थानीय तहको पुनर्संरचनापछि २०७३ सालमा केही क्षेत्र थप भए। ११ वडा रहेको यो नगरपालिकामा दैलेखको सदरमुकाम दैलेख बजार पनि पर्छ । पहाडी क्षेत्र भएकाले पर्यटकीय क्षेत्रका रूपमा पनि विकास हुन सक्ने सम्भावना रहेको यो नगरपालिकाका प्रमुख लोमन शर्मा नेकपा (एमाले) का तर्फबाट विजयी बन्नुभएको हो । नगरपालिकाको समग्र विकास निर्माण, योजनालगायतका विषयमा नगर प्रमुख शर्मासँग गोरखापत्रका कमल शर्माले
विकास त्यसै हुँदैन; हिलो छुनु पर्छ; धुलै, फुस्रै हुनु पर्छ
पूर्वी नेपालको पुरानो बजार धरान अहिले चर्चामा छ। यो चर्चाको कारण धरान उपमहानगरपालिकाका प्रमुख हर्कराज साम्पाङ राई र उहाँले चलाउनुभएको श्रमदान अभियान हो। न कुनै सङ्गठन, न सेलेब्रिटी, न धनाढ्य नै तर पनि एक दशकदेखि सामाजिक अभियन्ताका रूपमा धरानका जनताको समस्या उठाउँदै आउनुभएका राई अहिले पनि जनतासँगै श्रममा जुट्नुभएको छ। उहाँले विमान स्थल, सर्दु जलाधार क्षेत्रको संरक्षण, बसपार्क, खानेपानीलगायतका पूर्वाधार विकासलाई अहिले पनि प्राथमिकताका साथ उठाइरहनुभएको छ। सरकारको लगानी बिना नै श्रमदानबाट र जनताको आर्थिक सहयोगबाट नै धरानको खानेपानी समस्याको समाधानमा अकल्पनीय काम गर्नुभएको छ। प्रस्तुत छ, धरान उपमहानगरपालिकाका प्रमुख हर्कराज साम्पाङ राईसँग गोरखापत्रका निशा राईले गर्नुभएको कुराकानीको सम्पादित अंश :
किसानमुखी कार्यक्रम बनाएका छौँ
सिन्धुली जिल्लाको तीनपाटन गाउँपालिकाको क्षेत्रफल २८०.२६ वर्ग किलोमिटर र जनसङ्ख्या ३६ हजार ६२ रहेको छ। यसमा ११ वटा वडा छन्। महाभारत पहाडका अग्ला डाँडा र भिरालो भूबनोटका कारण विकासमा समस्या छन्। यो गाउँपालिकाको अध्यक्षमा नेपाली कांग्रेसका कर्णबहादुर थापामगर निर्वाचित हुनुभएको छ। यो उहाँको दोस्रो कार्यकाल हो। उहाँसँग गोरखापत्रका बाबुराम देवकोटाले गर्नुभएको कुराकानीको सम्पादित अंश यहाँ प्रस्तुत गरिएको छ।
‘पूर्ण खोप’ नगर बनाउने योजना छ
रौतहट जिल्लामा रहेको गढीमाई नगरपालिका ऐतिहासिक र धार्मिक महत्त्वको नगरपालिका हो तर पनि यो नगरपालिका विकासमा पछाडि परेको छ। गढीमाई मन्दिरको नामबाट नगरपालिकाको नामकरण गरिएको हो। यस नगरपालिकामा पर्ने समनपुर भन्ने स्थानमा नेपाल र अङ्ग्रेजबिच युद्ध भएको थियो। उक्त स्थानलाई लडैया समनपुर पनि भनिन्छ। बागमती नदीको किनारमा अवस्थित यो नगरपालिकालाई बागमतीको दुःख पनि भनिन्छ। गढीमाई नगरपालिकामा भइरहेको पूर्वाधार विकास, आर्थिक तथा सामाजिक गतिविधिलगायतका विषयमा गढीमाई नगरपालिकाका प्रमुख श्यामप्रसाद यादवसँग गोरखापत्रका यादवराज पुरीले गर्नुभएको कुराकानीको सम्पादित अंश यहाँ प्रस्तुत गरिएको छ।
दिगो रूपमा पानी पठाउन इन्टेक बनाउनु जरुरी
मेलम्ची खानेपानी आयोजनाबाट राजधानीमा पानी पठाउने दीर्घकालीन अवस्था अहिलेसम्म बन्न सकेको छैन। स्थायी रूपमा पानी पठाउन चार सय मिटरमाथि स्थायी इन्टेक र बालुवा थिग्य्राउने प्रणालीको विकास गर्न आवश्यक छ । अहिले जुन प्वाइन्टबाट पानी ल्याइएको छ, त्यहीँबाट दिगो रूपमा पानी लैजान नसकिने सुझाव विज्ञले दिएका छन् । दुई वर्षअघिको जस्तो बाढी आयो भने फेरि पनि क्षति पुर्याउन सक्छ भन्ने अनुमान गरिएको छ । राजधानीमा मेलम्चीको पानी निरन्तर ल्याउन के कस्तो काम भइरहेको छ, फेरि नयाँ पूर्वाधार वा संरचना निर्माण गर्नुपर्ने त होइन, अब राजधानीवासीले कहिलेदेखि निरन्तर मेलम्चीको पानी खान पाउने छन् भन्ने विषयमा केन्द्रित रहेर मेलम्ची खानेपानी विकास समितिका निर्देशक कमलराज श्रेष्ठसँग गोरखापत्रका लागि सपना थामी र इन्दिरा अर्यालले गरेको कुराकानीको सम्पादित अंश :